We maakten met vijf familieleden, Gert, Harm, Katrien, Jaap en Elseen rondreis door Oeganda!

Vanochtend heel vroeg was het dan eindelijk zover... Na een heel kort nachtje, werd om 5.00 uur de auto ingeladen en reden we, door een wit landschap richting Schiphol.

Het was even passen en meten, maar uiteindelijk lukte het Gert en Jaap om alle tassen in de kofferruimte te zetten, zonder dat een van ons de hele trip met het gezicht tegen de ruit geplakt zat… volle bak met 5 mensen plus alle bagage!

We kwamen ruim op tijd op Schiphol aan, en na de eerste kinderziektes ging het bij de luggage drop-off verder ook erg vlot. Deze is ook geautomatiseerd, dus moeten de reizigers dit nu zelf regelen. We zijn ook allemaal heel braaf binnen de limiet van de 23 kilo gebleven. Wat niet wegneemt dat ik voor mijn gevoel nog steeds veel te veel bij me heb...

We vertrokken een half uurtje te laat met het vliegtuig. De eerste minuten hadden we een mooi zicht op het besneeuwde landschap van Noord-Holland. Maar al snel sloot het wolkendek zich. Toen we eenmaal door de wolken waren, vlogen we door een stralend blauwe hemel. Boven de Alpen kregen we ineens weer zicht op een prachtig besneeuwd bergmassief. Door de sneeuw waren alle contouren nog beter te zien. Tien uur moesten we gaan uitzitten, we werden verwend met een hapje en een drankje, zelfs een ijsje tussendoor. Harm en Katrien hadden een goede band met de stewardess opgebouwd, zij versierden een extra chocoladetoetje.... Het is wel heel bijzonder hoe groot het continent Afrika is en hoeveel uren je alleen een strakke woestijn onder je ziet..

We hadden een tussenstop in Kigali ( Rwanda)) en konden daarna in een keer door naar ENTEBBE. Op het vliegveld stond Ismaël op ons te wachten, hij gaat drie weken met ons op pad als chauffeur en gids. De eerste indruk is dat we het wel getroffen hebben met hem. Het is in Uganda twee uur later dan thuis. Zo kwam het dat Jaap, toen we eenmaal in ons hotel, Banda Inns www.bandainns.com/ in KAMPALA, aankwamen hij meteen zijn verjaardag kon gaan vieren.... Morgen is het vroeg dag, vanaf 6.30 uur ontbijten, tassen herpakken en om 8.00 uur komt Ismaël ons ophalen.

Uganda, ook geschreven als Oeganda, wordt ook de parel van Afrika genoemd. Het ligt in Centraal –Afrika en wordt doorsneden door de evenaar. In het noorden is het begrensd door Soedan, in het oosten door Kenia. Zuidelijk van Oeganda ligt Tanzania met de grens in Lake Victoria, in het zuidwesten Rwanda en in het westen vind je R.D. Congo. De westelijke grens wordt min of meer gevormd door de westelijke uitloper van de Great Rift Valley. . Het land is drie maal zo groot als België en Nederland samen. Er wonen ruim 21 miljoen mensen, de gemiddelde groei bedraagt 2,5% per jaar! Nog even wat cijfertjes.. de kindersterfte bedraagt 114 kinderen per 1000 geboortes; de levensverwachting bij de geboorte is 45 jaar; een vrouw krijgt gemiddeld 7,2 kinderen. Het aantal verschillende volkeren in Oeganda bedraagt 36, er worden naast Engels en Swahili evenzoveel talen gesproken.

Hoewel Oeganda op de evenaar ligt, is de temperatuur heel aangenaam. Dit komt met name door de hoogte waarop het land ligt. De temperatuur varieert tussen de 15 en 30 graden Celsius. In het zuiden valt per jaar zo’n 750mm regen, in de omgeving van Lake Victoria en de berggebieden is dat aanmerkelijk meer namelijk 2.000mm. Het landschap is buitengewoon afwisselend. Hoogvlaktes en dalen wisselen elkaar onverwacht af. Het grootste gedeelte van het land bestaat uit vochtige en droge savannen. Slechts een klein gedeelte bestaat uit laagland. Je vindt er tropische regenwouden, maar ook hooggebergtes met eeuwige sneeuw.

Oeganda kwam in april 1893 definitief onder Britse bescherming na een lange periode van godsdiensttwisten. De kolonisatie duurde tot 1962. Op 9 oktober werd Oeganda onafhankelijk en Apolo Milton Obote werd de eerste gekozen president. Idi Amin werd in 1966 tot onderbevelhebber van de Oegandese strijdkrachten benoemd. Hij werd, na een militaire coup in 1971 de nieuwe leider. Sinds 1986 is Yoweri Kaguta Musevi de president, hij stelde weer orde op zaken en maakte van Oeganda een van de politiek stabielste staten van Afrika. De Oegandese munteenheid heet shilling. In de tijd dat wij er waren was de waarde van 3500 shilling één euro.

We sliepen goed maar kort in ons eerste hotel, Guesthouse Banda Inns. (www.BandaInns.com) Ismaël, onze gids/chauffeur had ons al vroeg aan het ontbijt besteld. En... we hadden meteen een jarige. Dus zijn stoel werd versierd! We hadden en nutella en banaantjes bij het ontbijt!!! Bij de echte Afrika-gangers onder de lezers zal bij het lezen van deze woorden het water in de mond lopen... De spullen gingen het busje in en aangezien daar ook al de matrassen en de tenten in lagen paste het net. De eerste opdracht was om onze euro’s te wisselen voor shillings. Dus Ismaël stopte bij een bank en daar ging de grote wisseltruc van start. Het advies van Ismaël was om meteen al het geld dat we dachten nodig te hebben om te wisselen, omdat we daar onderweg weinig gelegenheid voor zouden hebben en omdat er dan een minder gunstige wisselkoers zou zijn…Dus we kwamen met stapels geld de bank weer uit.( één euro was 3500 shilling) Dat was even puzzelen waar al die biljetten gestopt moesten worden, want een gewone portemonnee was echt niet groot genoeg. Onderweg stopten we ook nog bij een klein supermarktje om een voorraad water in te slaan. Daar vonden we ook een prachtige taart voor Jaap.. Bij de eerste stop, die Ismaël in een bos deed, bleek dat hij ook een uitstekend vogelaar is. Dat was een erg leuke verrassing!

We stopten bij Eden Rock, www.edenrocknile.com Dit mooie ressort aan de oever van de Nijl heeft mooie banda’s en een parkachtige tuin We werden erg enthousiast ontvangen. Gert verdween al snel hand in hand met de eigenaar.... Deze was zo trots op zijn ressort dat hij Gert meteen alles liet zien. Het zag er ook heel mooi uit, prachtige tuin met veel bloeiende bomen en planten. En ook nog een zwembad, wat bij inspectie een prima temperatuur bleek te hebben, dus we trokken daar wat baantjes... en dat op 20 januari... "s middags hadden we een vistocht op de Nijl geregeld. Twee blanke Zuid-Afrikanen bleken een snelle boot te hebben en zij namen ons mee. Op een wat hen een geschikte plek leek legden ze vier hengels uit en vaarden zo langzaam verder. De bedoeling was dat er op deze manier wat rondzwemmende vissen zouden toehappen in de kunstvissen met veel haken..

Ze vingen visnetten, lege flesjes en bleven vaak haken aan de stenen op de bodem. En zo ging de middag voorbij. Het was niet helemaal zoals we het ons hadden voorgesteld, we keken nu de hele middag naar 2 mannen die af en toe een stukje vaarden en regelmatig hun hengels uitgooiden… Harm en Jaap draaiden ook af en toe een hengel in, maar zij haalden ook geen vis binnen. We besloten de middag met een tochtje naar de bron van de Nijl. Dat bleek ineens weer heel leuk! Daar zagen we zeker 12 malechite kingfishers langsvliegen en zij probeerden ook hun maaltijd bij elkaar te vissen. Zij hadden duidelijk meer succes dan wij.... Pied Kingfishers, zoveel dat we daar de tel van zijn kwijtgeraakt toen wij er in één boom plotseling wel 20 ontdekten.. maar ook de Striated herron, de Blackcapped nightheron, open-billed stork, de zilverreigers en natuurlijk nog een heleboel meer... En zo gingen we toch nog heel tevreden naar huis. Na de douche trokken we mouwen en pijpen aan vanwege de muggen. We sliepen in banda's, mooie hutten, Jaap sliep bij ons op de bovenverdieping, met balkon. We stonden z'n kamer te bewonderen toen er 3 flinke vleermuizen een toertje door zijn slaapkamer trokken..

We gingen aan het diner en toen Harm en Katrien met de taart, inmiddels voorzien van kaarsjes, binnenkwamen begon de baas van het resort spontaan mee te zingen van Happy Birthday en hij bood ons ook een drankje aan van het huis. Toen ik aarzelend vertelde dat ik wijn dronk kwam hij meteen met een hele fles goede Spaanse wijn. Want wijn gaf hij alleen per fles en niet per glas zei hij.... En zo werd het nog een gezellig feestje toen Jaap eenmaal de kaarsjes had uitgeblazen.

De volgende dag reden we al weer vroeg naar NAMWENDWA. Nog in Jinja stopte Ismaël op een drukke parkeerplaats, vandaar “deden” we de markt. Voor iemand die voor de eerste keer in Afrika is was dat een schokkende ervaring. Een markt in zo’n grote stad, Jinja is de tweede grote stad van Uganda, waar enorm veel mensen door elkaar krioelden. Er waren ook veel Afrikanen die ons erg argwanend bekeken.

Maar evengoed ook weer heel vriendelijke verkopers die met een brede lach aan ons vroegen waar we vandaan kwamen. Ik kocht wat fruit, lekkere banaantjes, mango’s en passievruchten mmmmh. Ismaël leidde ons in een recordtempo over de hele markt heen.

Jinja is een industriestad met goede verbindingen naar Kampala en Tororo. Deze laatste is de belangrijkste grensverbinding met Kenia. In toeristisch opzicht heeft Jinja behalve de oorsprong van de Nijl weinig te bieden. Er wordt veel katoen verbouwd rondom Jinja, zo zagen we onderweg veel velden vol met planten waarvan de katoen uit de zaaddozen puilde, klaar om geoogst te worden. En natuurlijk op de weg, vrachtwagens vol geladen met balen katoen. En vol geladen betekent hier toch veel meer dan bij ons in Nederland. De wagens zijn torenhoog vol gestouwd en meestal zitten daar dan nog een paar mannen bovenop die straks weer gaan helpen bij het lossen. Een ander gewas wat we veel zagen onderweg was suikerriet.

In Namwendwa kampeerden we bij de boer. Er was geen elektriciteit en verder eigenlijk ook niets... De staat van het sanitair was zo slecht dat wij het zo nog niet eerder hadden getroffen in Afrika... ( dit is het 13^e land in Afrika dat we bezoeken…) Maar het was maar voor één nachtje en Katrien en ik hebben daar goed kunnen oefenen met in een klein gat plassen, er was ook geen water om e.e.a. naderhand schoon te spoelen... meer ga ik er niet over vertellen... Het was ons al opgevallen dat, toen we in de buurt van de boerderij kwamen, de kinderen superenthousiast naar de weg kamen gerend en riepen van Jambo Jambo of als variatie Muzungo Jambo. Nadat we tenten hadden opgezet onder de grote mangoboom en een plaatselijke lunch hadden genoten, kwamen de fietsen tevoorschijn. Want nu stond er een fietstocht naar het dorp op het programma. Er moest nog wat heen en weer gewisseld worden, bij de meeste werkte de rem niet en bij twee deed hij het een beetje... Trappers waren ook incompleet en als ze al compleet waren dan stonden ze er zo scheef op dat je het idee had dat de trappers er bij iedere rondgang langzaam af liepen... Ik heb nog nooit fietsen gezien waar alles zo scheef aan zat. Maar na een paar honderd meter kreeg ik wat zelfvertrouwen en toen de kinderen weer langs de weg kwamen en hun hand uitstaken durfde ik wel met één hand het stuur los te laten en handje klap met ze te doen. Wij reden allemaal op herenfietsen maar nu weten we inmiddels dat dat hier niet speciaal herenfietsen zijn.. Het zijn eigenlijk meer tweepersoonsfietsen.. De buis in het midden is bedoeld voor waar wij de bagagedrager voor hadden. Het was bloedje heet, dus de koude cola smaakte goed toen we in het dorp aankwamen. Er kwamen daar ook meteen kinders op ons af dus ik haalde de bellenblaas tevoorschijn en daarna de pennen en het kladblok. Ijverig werd er door de kinderen getekend en helemaal blij waren ze toen bleek dat ze de pennen mochten houden. Wij deden nog een villagewalk naar een maïsmalerij en we proefden nog het lokale bier gemaakt van millet. Een apart gezicht hoe zo'n twaalf mannen allemaal zogen aan een lange riet die in een grote pot in het midden stond. Natuurlijk moesten wij ook even in de kring plaatsnemen en proeven. Het smaakte ons prima. Tijdens de wandeling troffen we een familie aan die ook met z’n allen aan de borrel zaten.. Ze riepen ons, want ze wilden graag op de foto. Ook met hen hebben we ons fotoboekje tevoorschijn gehaald, want hoe leg je alleen met woorden uit wat ijs en sneeuw is… Zo’n boekje levert altijd leuke gesprekken en gezellige momenten op!

's Avonds hadden we weer local food zoals matoke, zoete aardappel, chappati, een soort spinazie, rijst, groundnutsauce, beef en casave. We namen van alles een beetje, maar het lag als een steen in onze maag. Na het eten schoof Patrick nog aan, de Chairman van de farmers union die hij had opgericht. Daar waren inmiddels 120 mensen bij aangesloten. Hij had met de Nederlandse ambassade geregeld dat een aantal Afrikaanse boeren in ons land mochten gaan kijken om meer te leren over de Nederlandse veeteelt. De volgende dag vertrokken we wandelend naar een distilleerderij. Al heel snel had een groepje kinderen ons ingehaald en liepen we verder met aan elke hand een kind.

Eerst zagen we hoe suikerriet werd uitgeperst met behulp van een stier, die door rondjes te lopen de pers liet ronddraaien. Daarna werd dit sap vergist en later in een grote drum op een houtvuur verhit en via een smal slangetje liep de gecondenseerde alcohol in een flinke jerrycan. We hebben ook dit geproefd en het smaakte lekker kruidig naar bijvoorbeeld brandy. We liepen door de velden hier naar toe met aan iedere hand een kind. Harm, Jaap en Katrien hadden dit nog niet eerder beleefd en ze vonden het heel speciaal.. Onderweg kregen we ook nog uitleg over alle bomen en gewassen. Tijdens een pauze stopten we op het erf van een van de medewerkers van Namwendwa en daar werden we min of meer verplicht om een hele schaal met Jackfruit leeg te eten, geen straf hoor, want het is lekker fruit. Eigenlijk stond er nog een bezoek aan een schooltje op het programma met een dansvoorstelling, maar vanwege de vakantie werd dat afgelast. Ik vond dat wel wat vreemd, want als je in Afrika een paar kinderen bij elkaar hebt willen ze altijd wel dansen! Maar ja, je bent gast en wilt niet meteen zeuren… maar het was wel jammer! We vonden het personeel op de boerderij ook niet echt vriendelijk en toen ik thuis probeerde de site van dit project in Namwendwa op te zoeken bleek het niet meer actief.

Na weer een lokale lunch stapten we in voor een rit van vier uur naar SIPI Falls. Dit ligt 100 km van Jinja in de buurt van Mbale. We logeerden daar in kleine hutjes (Crow’s Nest Camp www.campsinternational.com/school-team/crows-nest-camp/index.html) in de beschrijving stond eenvoudig sanitair, maar het was een enorme vooruitgang vergeleken met het vorige adres. We sliepen in eenvoudige “huisjes” met een eigen toilet en douche tegen het hutje aan. Het is een mooi plekje hoog tegen een helling. Vandaar hadden we zicht op de watervallen. Die hebben we de volgende dag tijdens een mooie wandeling alle drie bezocht. Jaap moest afhaken, die had problemen met z'n maag. We wandelden met Mozes, die ook een goede vogelaar was. Hij speurde veel vogels maar ook kameleons op.

Wij noemden hem Hawkeye Mozes, waarop hij in onvervalst Nederlands antwoordde "tjonge, tjonge".. Ze hebben humor die Afrikanen! We besloten de wandeling in het dorp, waar we in een klein donker hutje aan het maisbier gingen. Nu was het onze beurt om aan een lange riet de pot leeg te zuigen.. Ach, het was niet vies, maar een soort van ondoorzichtige bruine vloeistof werd aangelengd met warm water. Dan zoog de gastvrouw eerst aan de riet tot de vloeistof boven was en zo gaf ze hem door aan een gast en bij de volgende gast was het:The same procedure.. Ondertussen bekeken de gastheer en -vrouw ons fotoboekje en werden er heel wat vragen gesteld over Nederland en zijn gebruiken en wij namen af en toe een slokje lauw bier…

Het is hier een mooie bergachtige omgeving. We zagen onderweg hier naar toe al veel huizen van steen, maar hier zien we weer de lemen hutjes. Wel mooi geverfd in verschillende aardetinten. Bij ieder huisje hebben ze wel een koe of een geit en alles ziet er even verzorgd uit. Het eten op dit verblijf is prima, je kunt een packed lunch meenemen tijdens de wandeling naar de Falls, de tunasandwich is dan een echte aanrader… Maar ook het diner was er prima, veel keus en heerlijk bereid. Ismaël sliep ook hier en at gezellig met ons mee. De volgende dag, de zesde alweer, gingen we op weg naar KIDEPO.

Tijdens de rit zie je in het landschap een soort van stevige vierkante torens van gestapelde stenen. Vergeleken met 5 jaar geleden zien we nu veel meer gemetselde huisjes. De stenen worden gevormd van de klei rondom de huisjes. Er wordt hier een mal voor gebruikt. Deze natte kleistenen worden te drogen gelegd en later bouwen ze hier de torens van. Ze worden afgedekt met gras. Ook binnenin wordt dan gras en takken gelegd. Binnenin wordt het aangestoken en zo zie je in het landschap overal deze rokende torens tussen de bebouwing. Als de stenen gebakken zijn zijn ze knalrood en worden ze meteen gebruikt om mee te gaan bouwen. Dit gebeurt soms met cement als hechtmiddel, maar ook heel vaak met gewone verse klei.